Inscriptions (Chữ Khắc): Cửa Ngõ Để Hiểu Về Ordinals Là Gì?
Khi Bitcoin xuất hiện lần đầu tiên, nó đã giới thiệu một hệ thống mang tính cách mạng và phi tín nhiệm để chuyển giá trị. Việc có thể gửi các giao dịch tài chính một cách an toàn và ngang hàng (peer-to-peer) là điều đổi mới và thú vị, mặc dù triển vọng cũng hỗ trợ các hoạt động khác luôn được thảo luận.
Ordinals và inscriptions (chữ khắc) hiện cung cấp một phương pháp để lưu trữ thông tin khác với các giao dịch tài chính. Thông tin bổ sung được lưu trữ trên blockchain Bitcoin hiện có thể trở thành tác phẩm kỹ thuật số độc đáo có một không hai, còn được gọi là token không thể thay thế Bitcoin (NFT).
Bài viết này khám phá lịch sử, nguyên tắc và tiềm năng của NFT Bitcoin. Đó có thể là điều tuyệt vời tiếp theo — hay chỉ là một xu hướng thoáng qua khác trong thế giới đổi mới blockchain phát triển nhanh chóng?
Khi giới thiệu loạt bài học Tìm Hiểu Web3 Với Chuyên Gia trên Bybit Learn, chúng tôi mong muốn làm sáng tỏ những chủ đề phức tạp này và cung cấp những quan điểm sâu sắc từ các chuyên gia đầu ngành. Hãy tham gia cùng chúng tôi trong phần thứ ba này khi chúng tôi mời Quản Lý Mối Quan Hệ Daniel Basharimov từ Nhóm VIP Bybit tham gia cùng chúng tôi để tìm hiểu sâu về thế giới của Ordinals và inscriptions (chữ khắc).
Tìm Hiểu Về Ordinals
Ordinals là một hệ thống độc đáo để đánh số thứ tự satoshi, các đơn vị nhỏ nhất của Bitcoin, cho phép tạo ra NFT Bitcoin. Người dùng có thể khắc dữ liệu như văn bản hoặc hình ảnh dưới dạng tác phẩm kỹ thuật số vào các satoshi riêng lẻ.
Casey Rodarmor bắt đầu làm việc lần đầu tiên trên Ordinals vào năm 2022 sau khi nâng cấp Taproot cho phép lưu trữ dữ liệu hiệu quả và linh hoạt hơn trên blockchain Bitcoin. Ordinals đã chính thức ra mắt trên mainnet Bitcoin vào ngày 20/1/2023. Chúng có thể được sử dụng để tạo ra tác phẩm nghệ thuật số, xác minh danh tính, chứng minh quyền sở hữu và hơn thế nữa. Không giống như NFT truyền thống trên các layer hoặc nền tảng riêng biệt, Ordinals được nhúng trực tiếp vào cơ sở của mạng Bitcoin, khiến chúng trở nên phi tập trung, hiếm có và an toàn hơn.
Các Loại Ordinals
Ordinals có các mức độ hiếm khác nhau: Phổ Biến, Không Phổ Biến, Hiếm, Sử Thi, Huyền Thoại và Thần Thoại. Mức độ hiếm báo hiệu sự độc đáo và khan hiếm của satoshis được khắc, và có thể được xác định dựa trên các yếu tố như chiều cao khối, thời gian khắc và nhu cầu tổng thể.
Ordinals Hoạt Động Như Thế Nào?
Ordinals đóng vai trò là mã số nhận dạng duy nhất cho satoshi, các đơn vị nhỏ nhất của Bitcoin, và được gán dựa trên thứ tự thời gian trong đó các satoshi riêng lẻ được đào trên blockchain của Bitcoin. Về cơ bản, satoshi đầu tiên từng được đào được dán nhãn là Ordinal 1, satoshi thứ hai là Ordinal 2, v.v.
Tuy nhiên, Ordinals không chỉ đơn thuần là nhận dạng số: chúng có thể kết hợp thông tin bổ sung thông qua một quá trình gọi là khắc chữ, có nghĩa là người dùng có thể đính kèm các loại dữ liệu khác nhau, chẳng hạn như hình ảnh hoặc văn bản, vào các satoshi cụ thể. Chức năng này cho phép tạo ra các tài sản kỹ thuật số đa dạng, từ NFT đến thẻ meme và chứng chỉ.
Việc tạo ra Ordinals liên quan đến các giao dịch Bitcoin đặc biệt theo giao thức Ordinals. Các giao dịch này bao gồm số Ordinals, dữ liệu khắc và địa chỉ Taproot của chủ sở hữu. Taproot tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch phức tạp và linh hoạt hơn. Các thợ đào xác thực các giao dịch Ordinals này, đảm bảo bao gồm chúng trong các khối Bitcoin, tương tự như các giao dịch thông thường.
Ordinals, cùng với dữ liệu liên quan của chúng, được lưu trữ trên blockchain Bitcoin như một phần lịch sử giao dịch của chúng. Bất kỳ ai sử dụng nút mạng Bitcoin hoặc Ordinals Explorer đều có thể truy cập và xác minh được Ordinals. Việc chuyển Ordinals từ chủ sở hữu này sang chủ sở hữu khác yêu cầu thực hiện một giao dịch bổ sung để cập nhật địa chỉ Taproot. Do đó, Ordinals thể hiện tính bảo mật, tính bất biến và phi tập trung vốn có trong chính Bitcoin.
Inscriptions (Chữ Khắc) Là Gì?
Inscriptions (Chữ Khắc) bao gồm nội dung tùy ý được lưu trữ trên các satoshi riêng lẻ, đơn vị tiền tệ nhỏ nhất của Bitcoin, sử dụng mạng Bitcoin.
Quá trình này tạo ra các tác phẩm kỹ thuật số gốc Bitcoin (còn được gọi là NFT) có thể được lưu trữ, chuyển và giao dịch trên blockchain Bitcoin. Inscriptions (Chữ Khắc) sử dụng lý thuyết Ordinals, gán một số Ordinals duy nhất cho mỗi satoshi dựa trên vị trí của nó trong lịch sử giao dịch, cho phép xác định và theo dõi từng số.
Dòng chữ khắc Ordinals đầu tiên được Casey Rodarmor tạo ra vào ngày 14/12/2022. Được đặt tên là Inscription #0, dòng chữ này là một hình ảnh nghệ thuật pixel của hộp sọ đen trắng và được ghi lại vĩnh viễn trên blockchain Bitcoin.
Recursive Inscriptions (Chữ Khắc Đệ Quy) Là Gì?
Thuật ngữ recursive inscriptions (chữ khắc đệ quy) trên blockchain Bitcoin đề cập đến phương pháp lưu trữ dữ liệu bằng cách liên kết các dòng chữ khắc hiện có với các dòng chữ khắc mới, do đó thiết lập mạng lưới các nguồn dữ liệu được liên kết với nhau. Cách tiếp cận này mang lại một số lợi thế cho các nhà phát triển: Nó cho phép thực hiện phần mềm hoàn toàn on-chain, tạo điều kiện lưu trữ các tệp mở rộng và cho phép thực hiện các hợp đồng nâng cao mà không cần các kỹ thuật mật mã mới.
Hai lợi ích đáng chú ý khác là chi phí giao dịch thấp hơn và giảm trùng lặp lưu trữ. Lợi ích đạt được bằng cách giảm thiểu lượng dữ liệu được khắc trên mỗi satoshi và góp phần vào hiệu quả tổng thể của blockchain. Recursive inscriptions (Chữ khắc đệ quy) đã được sử dụng bởi các dự án như OnChainMonkey, nổi tiếng với việc tạo ra tác phẩm nghệ thuật 3D ấn tượng với kích thước dưới 1 KB. Một ví dụ nổi bật khác là việc Brandon Marshall sử dụng recursive inscriptions (chữ khắc đệ quy) để duy trì vĩnh viễn trang web HTML một trang của mình trên blockchain Bitcoin.
Mặc dù recursive inscriptions (chữ khắc đệ quy) mang đến những khả năng thú vị trong việc xử lý giao dịch hiệu quả và lưu trữ dữ liệu on-chain, việc thực hiện chúng đi kèm với những phức tạp và thách thức cần được quản lý cẩn thận, đặc biệt là về sự cân bằng giữa tính chất tập trung và phi tập trung trong hệ sinh thái của Bitcoin.
Inscriptions (Chữ Khắc) Hoạt Động Như Thế Nào?
Inscriptions (Chữ khắc) tạo ra các tác phẩm kỹ thuật số như hình ảnh, văn bản, âm thanh và ứng dụng có thể được lưu trữ và chuyển. Chúng trở thành một cách để in thông tin vào blockchain Bitcoin, thêm một layer dữ liệu vào các đơn vị Bitcoin cụ thể. Không giống như các nền tảng blockchain khác, Bitcoin inscriptions (chữ khắc Bitcoin) không dựa vào các sidechains hoặc các token riêng biệt, thay vào đó sử dụng bằng chứng của các giao dịch Bitcoin để nhúng dữ liệu tùy ý.
Tạo Inscriptions (Chữ khắc) có thể là một quy trình kỹ thuật bắt đầu bằng việc cài đặt Bitcoin Core, cài đặt ứng dụng khách “ord”, sau đó thực hiện và tiết lộ một giao dịch. Rất may, việc phát triển các công cụ tạo inscriptions (chữ khắc) đã giúp người dùng dễ tiếp cận hơn với quy trình này. Các ứng dụng thân thiện với người dùng này đơn giản hóa việc tạo và trao đổi các dòng inscriptions (chữ khắc) trên mạng Bitcoin và trao quyền cho người dùng tạo và khắc các tác phẩm kỹ thuật số một cách dễ dàng, sử dụng các giao diện mã thấp hoặc không có mã để hỗ trợ một môi trường thân thiện với người dùng hơn trong hệ sinh thái Bitcoin.
Tương Lai Của Inscriptions (Chữ Khắc)
Inscriptions (Chữ Khắc) đã tạo ra một cuộc đối thoại về việc liệu chúng có thể đóng vai trò là một nền tảng để thể hiện sự sáng tạo, thiết lập danh tính và khẳng định quyền sở hữu trên mạng Bitcoin hay không.
Tuy nhiên, có sự bất đồng về ý kiến trong cộng đồng. Một số người đam mê xem inscriptions (chữ khắc) là một cách đầy hứa hẹn để mở rộng chức năng và tác động văn hóa của Bitcoin. Mặt khác, những người hoài nghi bày tỏ mối quan ngại về những hạn chế tiềm ẩn, đặt câu hỏi về giá trị và tính hữu ích của inscriptions (chữ khắc). Cuộc tranh luận tập trung vào các vấn đề như hiệu quả của không gian khối và tác động tiềm ẩn đối với khả năng thay thế của Bitcoin.
Nhìn về phía trước, tương lai của các Bitcoin inscriptions (Chữ khắc Bitcoin) vẫn chưa chắc chắn. Tuy nhiên, chúng có thể mở ra khả năng đổi mới và thử nghiệm trong giao thức Bitcoin. Theo một báo cáo được công bố vào ngày 3/3/2023 bởi đơn vị nghiên cứu của Galaxy Digital, thị trường NFT Bitcoin được xây dựng dựa trên inscriptions (chữ khắc) có khả năng đạt $4,5 tỷ vào năm 2025, báo hiệu một khía cạnh kinh tế quan trọng đối với hiện tượng mới nổi này. Tuy nhiên, mặc dù có tiềm năng, sự tăng trưởng của thị trường này có thể phải đối mặt với những thách thức bao gồm các rào cản về kỹ thuật và quy định.
Khi được yêu cầu chia sẻ quan điểm của mình về phân tích của Galaxy Digital, Daniel Basharimov của Bybit lưu ý rằng báo cáo trình bày một loạt các dự báo cho thị trường NFT Bitcoin, với ước tính thận trọng là $1,5 tỷ đô la trong thị trường giá xuống và $10 tỷ trong thị trường giá lên, nếu NFT Bitcoin cạnh tranh với NFT của Ethereum và các blockchain khác và giới thiệu các trường hợp sử dụng mới. Báo cáo nhấn mạnh tầ ảnh hưởng của các công ty NFT lớn và cơ sở hạ tầng đang phát triển trên các dự báo này. Đáng chú ý, thị trường NFT đã chứng kiến sự biến động về hoạt động và khối lượng giao dịch, đạt đỉnh vào đầu năm 2023, theo sau bởi xu hướng giảm giá.
Bất chấp những thay đổi này, sự quan tâm đến NFT, đặc biệt là những NFT cao cấp, vẫn mạnh mẽ. Hiệu suất thị trường trong tương lai sẽ phụ thuộc vào các yếu tố như xu hướng thị trường, phát triển công nghệ và sự tham gia của người dùng, trong đó sự tương tác của Ethereum và NFT Bitcoin đóng vai trò đặc biệt quan trọng.
Quan Điểm Của Chuyên Gia
Trong phần tiếp theo, chúng tôi đi sâu hơn vào sự phức tạp và tiềm năng của Bitcoin inscriptions (Chữ khắc Bitcoin), được dẫn dắt bởi những hiểu biết sâu sắc từ Basharimov khi ông làm sáng tỏ cả những thách thức và tương lai đầy hứa hẹn của công nghệ này.
Các Vấn Đề Về Hiệu Quả và Khả Năng Mở Rộng Mạng Lưới: Các chuyên gia chỉ ra nguy cơ “bloat blockchain (quá tải dữ liệu blockchain)” từ inscriptions (chữ khắc), điều này có thể làm chậm quá trình xử lý giao dịch và tăng các yêu cầu lưu trữ nút mạng. Điều này có thể ảnh hưởng đến hiệu quả và khả năng mở rộng của Bitcoin.
Tính Chất Phi Tập Trung Bị Đe Dọa: Có lo ngại rằng kích thước blockchain ngày càng tăng được thúc đẩy bởi inscriptions (chữ khắc) có thể cản trở các cá nhân vận hành các nút mạng đầy đủ, do nhu cầu lưu trữ và tính toán tăng lên. Kịch bản này có nguy cơ nhượng quyền kiểm soát mạng cho các thực thể giàu tài nguyên, thách thức nguyên tắc cơ bản của Bitcoin về tính phi tập trung.
Tác Động Kinh Tế Đến Phí Giao Dịch: Khi inscriptions (chữ khắc) làm cho không gian khối có giá trị hơn, phí giao dịch có thể tăng lên, có khả năng làm cho Bitcoin kém hấp dẫn hơn đối với các giao dịch thông thường.
Nhìn về tương lai, bối cảnh sẽ được định hình bởi những tiến bộ công nghệ, động lực thị trường và những thách thức sắp tới.
Tăng Trưởng Công Nghệ và Phát Triển Hệ Sinh Thái: Hệ sinh thái Ordinals đang trải qua sự mở rộng đáng kể, đặc biệt là trong lĩnh vực bộ sưu tập kỹ thuật số. Điều này đang được thúc đẩy bởi những phát triển mới trong công nghệ inscriptions (chữ khắc) trên nền hình ảnh và sự ra mắt của ví và dịch vụ chuyên dụng được thiết kế riêng cho những tài sản này. Ví dụ: Xverse, Hiro Wallet và UniSat Wallet cung cấp các tính năng tương tự như MetaMask của Ethereum, minh họa sự chuyển đổi sang việc quản lý các tài sản này thân thiện hơn với người dùng. Ngoài ra, các ứng dụng đổi mới, chẳng hạn như sử dụng Ordinals cho tài sản đảm bảo khoản vay, đang mở rộng phạm vi sử dụng của chúng trong khuôn khổ Bitcoin.
Động Lực Thị Trường: Bitcoin Ordinals, được giới thiệu trong thời kỳ suy thoái của thị trường crypto, đã thu hút được sự chú ý và hoạt động đáng kể, đặc biệt là trong sự tham gia và sáng tạo của người dùng. Mức độ tương tác của họ, mặc dù thấp hơn mức độ tương tác trên các mạng như Ethereum, Solana và Polygon, vẫn đánh dấu sự quan tâm đáng kể, cho thấy tiềm năng mở rộng trong tương lai và sự hiện diện mạnh mẽ hơn trong thị trường NFT rộng lớn hơn.
Thích Ứng Với Bản Cập Nhật Bitcoin Core: Bản cập nhật Bitcoin Core sắp tới đặt ra một trở ngại đáng kể cho Ordinals, có khả năng làm gián đoạn hoạt động của chúng và các token BRC-20. Bản cập nhật này nhằm mục đích khắc phục lỗ hổng bảo mật hiện đang bị khai thác bởi các token này, ảnh hưởng đến chức năng của chúng trên blockchain Bitcoin. Điều này đòi hỏi phải có phản hồi thích ứng từ hệ sinh thái Ordinals để đối phó với những thay đổi giao thức cốt lõi, làm nổi bật những rủi ro của việc thêm các chức năng mới trên mạng Bitcoin đã có từ lâu. Mặc dù có tiến bộ công nghệ và sự quan tâm, hệ sinh thái Ordinals phải đối mặt với những thách thức đáng kể từ những khía cạnh phát triển này của giao thức Bitcoin và các điều kiện thị trường, vì tương lai của hệ sinh thái này phụ thuộc vào sự đổi mới và khả năng thích ứng.
Thị Trường Bybit Inscriptions (Chữ Khắc Bybit)
Bybit được thiết lập để ra mắt Inscription Marketplace(Thị Trường Chữ Khắc) độc quyền, tập trung vào giao dịch tài sản BRC-20 thông qua Bybit Wallet. Thị trường này sẽ kết hợp nhiều DApp tương thích với EVM tăng cường tương tác của người dùng. Ngoài ra, Bybit có kế hoạch mở rộng các dịch vụ của mình bằng cách tích hợp dần các thị trường từ các giao thức khác nhau, cung cấp cho người dùng nhiều lựa chọn giao dịch hơn trong hệ sinh thái Bybit Wallet. Hãy theo dõi sự phát triển thú vị này bằng cách theo dõi trang Bybit Web3 X (Twitter) chính thức của chúng tôi và đón chờ xem AMA của chúng tôi với Lorenzo từ UniSat và Dirk từ Bybit Web3 vào ngày 29/1/2024, 20:00 (giờ Việt Nam).
Điểm Mấu Chốt
Inscriptions (Chữ Khắc) sử dụng hệ thống Ordinals của Bitcoin được các nguồn tin như Daniel Basharimov của Bybit xem là chất xúc tác tiềm năng cho kỷ nguyên mới của sáng tạo và quyền sở hữu kỹ thuật số. Sự tích hợp các token không thể thay thế này vào lõi của Bitcoin có thể cung cấp sự kết hợp độc đáo giữa tính bảo mật, phi tập trung và các khả năng vô hạn. Các chuyên gia cho rằng, cho dù inscriptions (chữ khắc) trở thành một xu hướng lâu dài hay một sự đổi mới ngắn gọn, chúng vẫn là cơ hội để đi sâu vào lãnh thổ sáng tạo mới trong cấu trúc mạnh mẽ của Bitcoin.